از تحمل‌ناپذیر تا توقف‌ناپذیر
«راز شکل‌دهی عادت‌هایی که زندگی‌تان را متحول می‌کنند»

معلمی فرزانه که همراه یکی از شاگردانش در جنگلی قدم می‌زد، جلوی یک نهال کوچک ایستاد.
معلم، نهال کوچکی را که تازه از زمین روییده بود، نشان داد و به شاگردش گفت: «آن نهال را از زمین بیرون بکش.» پسرک جوان آن را با انگشتانش راحت بیرون کشید. بعد، معلم به نهالی که کمی محکم‌تر به نظر می‌رسید و ارتفاعش تا زانوهای پسرک بود، اشاره کرد و گفت: «حالا این‌یکی را بیرون بکش.» پسرک با کمی تلاش آن نهال را هم از ریشه بیرون کشید. معلم گفت: «حالا نوبت این یکی است» و با سرش به درختچه‌ کاملاً رشد یافته و سرسبزی که هم‌‌ قد خود پسرک بود، اشاره کرد. پسرک با تلاش زیاد و با تمام قدرتش و در ضمن، استفاده از سنگ و چوب برای اهرم کردن زیر ریشه‌های آن درختچه، بالاخره موفق شد و آن را بیرون کشید.

بعد، معلم گفت: «حالا دوست دارم این یکی را از زمین بیرون بکشی.» پسرک جوان، نگاه معلمش را دنبال کرد و متوجه درخت بلوط تنومند و بسیار بلندی شد که به‌سختی می‌توانست نوکش را ببیند. ازآنجایی‌که تلاش و تقلای زیادش در بیرون کشیدن نهال‌های به‌مراتب کوچک‌تر قبلی را درک کرده بود، خیلی ساده به معلمش جواب داد: «متأسفم، از پسِ این یکی برنمی‌آیم.»

معلم گفت: «پسرم، تو همین الآن قدرتی را که عادت‌ها روی زندگی‌ات خواهند داشت، نشان دادی! هرچه این عادت‌ها قدیمی‌تر باشند، بزرگ‌تر می‌شوند، ریشه‌هایشان عمیق‌تر می‌شود و سخت‌تر از ریشه بیرون می‌آیند. بعضی از آن‌ها خیلی بزرگ می‌شوند و ریشه‌های خیلی عمیقی پیدا می‌کنند طوری که حتی جرئت نمی‌کنی برای از بین بردنشان تلاش کنی.»

کنترل افسار عادت‌هایتان را به دست بگیرید

گفته‌ شده است که کیفیت زندگی ما وابسته به کیفیت عادت‌های ما است. هیچ مهارتی مهم‌تر از این نیست که یاد بگیرید چگونه عادت‌هایتان را کنترل کنید. شما باید عادت‌هایی که برای خلق نتایج دلخواهتان ضروری هستند را شناسایی کنید، به کار بگیرید و آن‌ها را پرورش دهید و از عادت‌های منفی که شما را از دستیابی به پتانسیل واقعی‌تان دور نگه می‌دارند، اجتناب کنید.

عادت‌ها، رفتارهایی هستند که دائماً تکرار شده‌اند و تمایل دارند که به‌صورت ناخودآگاه انجام شوند. همان‌طور که ارسطو می‌گوید: «ما همانی هستیم که مکرر انجام می‌دهیم.» باور کنید یا نه، زندگی شما مخلوق عادت‌های شما بوده و خواهد بود. اگر نتوانید عادت‌هایتان را کنترل کنید، آن‌ها شما را کنترل خواهند کرد. همان‌طور که دُن مارکوس می‌گوید: «افراد موفق، موفق به دنیا نیامده‌اند. آن‌ها به این دلیل موفق می‌شوند که عادت‌هایی را در پیش می‌گیرند که افراد ناموفق تمایلی به آن ندارند. البته افراد موفق همیشه انجام این کارها را دوست ندارند، اما همت می‌کنند و انجامشان می‌دهند»

داستان جالبی وجود دارد درباره مردی که به سرعت و چهارنعل با اسبش می‌تاخت. این‌طور به نظر می‌رسید که جای بسیار مهمی می‌رفت. مردی که کنار جاده ایستاده بود، فریاد زد: «کجا می‌روی؟» مرد اسب‌سوار جواب داد: «نمی‌دانم، از اسب بپرس!» این داستان زندگی خیلی از مردم است؛ آن‌ها سوار بر اسب عادت‌هایشان می‌تازند، بدون اینکه بدانند کجا می‌روند. وقت آن رسیده است که کنترل افسار را به دست بگیرید و زندگی‌تان را در مسیر رسیدن به جایی قرار دهید که واقعاً می‌خواهید آنجا بروید.

چگونگی ساخت مسیر عصبی جدید در مغز

برای اینکه عادت جدیدی شکل بگیرد، می‌بایست در ابتدا یک مسیر عصبی جدید در مغز ما ایجاد شود. برای مثال، زمانی که می‌خواهیم رانندگی را یاد بگیریم، برایمان خیلی سخت هست که هم‌زمان آینه‌ها را کنترل کنیم، پدال کلاچ یا ترمز را فشار دهیم و یا دنده را عوض کنیم. هرقدر بیشتر رانندگی می‌کنیم برایمان راحت‌تر - مثل آب خوردن - می‌شود؛ چراکه مسیر عصبی جدید ساخته شده و ما بعد از ده‌ها بار رانندگی می‌توانیم آن را بدون فکر کردن و به‌صورت ناخودآگاه انجام دهیم. در این ویدیوی کوتاه به‌خوبی می‌توانید این موضوع را ببینید:

از تحمل‌ناپذیر تا توقف‌ناپذیر

مقالات و گفته‌های متخصصان، حاکی از آن است که ۲۱ روز یا حتی ۳ ماه طول می‌کشد تا یک عادت جدید در زندگی‌مان شکل بگیرد و یا یک عادت قدیمی فراموش شود. این افسانه ۲۱ روز احتمالاً برگرفته از کتاب سایبرنتیک روان، راهکاری جدید برای بهره‌گیری بیشتر از زندگی، اثر دکتر مکسول مالتز است؛ اما تجربه شخصی من حاکی از آن است که می‌توان با بهره‌گیری از یک رویکرد مناسب، هر عادتی را در ۳۰ روز تغییر داد. ما با تقسیم یک قالب زمانی ۳۰ ‌روزه برای به‌کارگیری یک عادت مثبت جدید (یا کنار گذاشتن یک عادت منفی قدیمی) به سه مرحله زمانی ۱۰ ‌روزه، شروع می‌کنیم:

(روزهای اول تا دهم) مرحله اول: تحمل‌ناپذیر

ده روز نخست به‌کارگیری یک عادت جدید و یا خلاص شدن از شر یک عادت قدیمی می‌تواند تقریباً غیرقابل‌تحمل باشد. هرچند روزهای ابتدایی ممکن است آسان و حتی هیجان‌انگیز باشد (چون چیز جدیدی است) اما به‌محض محو شدن تازگی این کار، واقعیت نمایان می‌شود؛ از آن متنفر می‌شوید. برایتان دردناک است و دیگر جذابیتی ندارد.
(این ده روز غیرقابل‌تحمل موقتی است)

(روزهای یازدهم تا بیستم) مرحله دوم: ناخوشایند

پس از ده روز اول (سخت‌ترین مرحله) وارد ده روز دوم می‌شوید که به‌مراتب آسان‌تر است. در این ده روز به عادت جدیدتان خو می‌گیرید و رویکرد مثبت و اطمینان‌بخشی درباره‌ مزایای این عادت جدید در شما شکل می‌گیرد؛ هرچند روزهای یازدهم تا بیستم غیرقابل‌تحمل نیستند، اما هنوز هم ناخوشایند و نیازمند انضباط و تعهداتی از جانب شما هستند.

(روزهای بیست‌ویکم تا سی‌ام) مرحله سوم: توقف‌ناپذیر

برخی از کسانی که تا اینجا پیش‌آمده‌اند اشتباه دردناکی را مرتکب می‌شوند: پذیرش نظر رایج کارشناسانی که مدعی شکل‌دهی به یک عادت جدید، طی ۲۱ روز هستند.

این کارشناسان تا حدودی درست می‌گویند. برای شکل‌دهی به یک عادت جدید ۲۱ روز زمان (دو مرحله اول) لازم است؛ اما مرحله ده روزه‌ی سوم برای تقویت این عادت جدید ضروری است. ده روز پایانی زمانی است که جایگاه این عادت در وجود شما مستحکم می‌شود و از انجام آن لذت می‌برید. در این دوره افتخار می‌کنید که تا این مرحله پیش‌آمده‌اید. جایی که تحول حقیقی به وجود می‌آید و عادت جدید بخشی از هویت شما می‌شود.

شما هم می‌توانید در ۳۰ روز عادت جدیدی را خلق کنید و یا یک عادت قدیمی را از وجودتان محو کنید. این را به یاد داشته باشید که عادت‌ها رفتارهایی هستند که دائماً تکرار می‌شوند و تمایل دارند که به‌صورت ناخودآگاه و ناآگاهانه انجام شوند. بااین‌وجود در کیفیت زندگی ما نقش مهمی را ایفا می‌کنند. پس اگر می‌خواهید کیفیت زندگی‌تان را بالا برده و به خواسته‌هایتان دست یابید، ضروری است که خالق عادت‌های خودتان باشید.

برچسب ها :