معلمی فرزانه که همراه یکی از شاگردانش در جنگلی قدم می‌زد، جلوی یک نهال کوچک ایستاد. معلم، نهال کوچکی را که تازه از زمین روییده بود، نشان داد و به شاگردش گفت: «آن نهال را از زمین بیرون بکش.» پسرک جوان آن را با انگشتانش راحت بیرون کشید.

بعد، معلم به نهالی که کمی محکم‌تر به نظر می‌رسید و ارتفاعش تا زانوهای پسرک بود، اشاره کرد و گفت: «حالا این‌یکی را بیرون بکش.» پسرک با کمی تلاش آن نهال را هم از ریشه بیرون کشید. معلم گفت: «حالا نوبت این یکی است» و با سرش به درختچه‌ کاملاً رشد یافته و سرسبزی که هم‌‌ قد خود پسرک بود، اشاره کرد. پسرک با تلاش زیاد و با تمام قدرتش و در ضمن، استفاده از سنگ و چوب برای اهرم کردن زیر ریشه‌های آن درختچه، بالاخره موفق شد و آن را بیرون کشید.

بعد، معلم گفت: «حالا دوست دارم این یکی را از زمین بیرون بکشی.» پسرک جوان، نگاه معلمش را دنبال کرد و متوجه درخت بلوط تنومند و بسیار بلندی شد که به‌سختی می‌توانست نوکش را ببیند. ازآنجایی‌که تلاش و تقلای زیادش در بیرون کشیدن نهال‌های به‌مراتب کوچک‌تر قبلی را درک کرده بود، خیلی ساده به معلمش جواب داد: «متأسفم، از پسِ این یکی برنمی‌آیم.»

معلم گفت: «پسرم، تو همین الآن قدرتی را که عادت‌ها روی زندگی‌ات خواهند داشت، نشان دادی! هرچه این عادت‌ها قدیمی‌تر باشند، بزرگ‌تر می‌شوند، ریشه‌هایشان عمیق‌تر می‌شود و سخت‌تر از ریشه بیرون می‌آیند. بعضی از آن‌ها خیلی بزرگ می‌شوند و ریشه‌های خیلی عمیقی پیدا می‌کنند طوری که حتی جرئت نمی‌کنی برای از بین بردنشان تلاش کنی.»

عادت چیست؟

گفته‌ شده است که کیفیت زندگی ما وابسته به کیفیت عادت‌های ما است. هیچ مهارتی مهم‌تر از این نیست که یاد بگیرید چگونه عادت‌هایتان را کنترل کنید. شما باید عادت‌هایی که برای خلق نتایج دلخواهتان ضروری هستند را شناسایی کنید، به کار بگیرید و آن‌ها را پرورش دهید و از عادت‌های منفی که شما را از دستیابی به پتانسیل واقعی‌تان دور نگه می‌دارند، اجتناب کنید.

عادت‌ها، رفتارهایی هستند که دائماً تکرار شده‌اند و تمایل دارند که به‌صورت ناخودآگاه انجام شوند. همان‌طور که ارسطو می‌گوید: «ما همانی هستیم که مکرر انجام می‌دهیم». باور کنید یا نه، زندگی شما مخلوق عادت‌های شما بوده و خواهد بود. اگر نتوانید عادت‌هایتان را کنترل کنید، آن‌ها شما را کنترل خواهند کرد.

همان‌طور که دُن مارکوس می‌گوید: «افراد موفق، موفق به دنیا نیامده‌اند. آن‌ها به این دلیل موفق می‌شوند که عادت‌هایی را در پیش می‌گیرند که افراد ناموفق تمایلی به آن ندارند. البته افراد موفق همیشه انجام این کارها را دوست ندارند، اما همت می‌کنند و انجامشان می‌دهند.»

داستان جالبی وجود دارد درباره مردی که به سرعت و چهارنعل با اسبش می‌تاخت. این‌طور به نظر می‌رسید که جای بسیار مهمی می‌رفت. مردی که کنار جاده ایستاده بود، فریاد زد: «کجا می‌روی؟» مرد اسب‌سوار جواب داد: «نمی‌دانم، از اسب بپرس!» این داستان زندگی خیلی از مردم است؛ آن‌ها سوار بر اسب عادت‌هایشان می‌تازند، بدون اینکه بدانند کجا می‌روند. وقت آن رسیده است که کنترل افسار را به دست بگیرید و زندگی‌تان را در مسیر رسیدن به جایی قرار دهید که واقعاً می‌خواهید آنجا بروید.

چگونگی شکل‌گیری عادات

برای اینکه عادت جدیدی شکل بگیرد، می‌بایست در ابتدا یک مسیر عصبی جدید در مغز ما ایجاد شود. برای مثال، زمانی که می‌خواهیم رانندگی را یاد بگیریم، برایمان خیلی سخت هست که هم‌زمان آینه‌ها را کنترل کنیم، پدال کلاچ یا ترمز را فشار دهیم و یا دنده را عوض کنیم. هرقدر بیشتر رانندگی می‌کنیم برایمان راحت‌تر -مثل آب خوردن- می‌شود؛ چراکه مسیر عصبی جدید ساخته شده و ما بعد از ده‌ها بار رانندگی می‌توانیم آن را بدون فکر کردن و به‌صورت ناخودآگاه انجام دهیم. در این ویدیوی کوتاه به‌خوبی می‌توانید این موضوع را ببینید:

چند روز برای ایجاد عادت لازم است؟

مقالات و گفته‌های متخصصان، حاکی از آن است که ۲۱ روز یا حتی ۳ ماه طول می‌کشد تا یک عادت جدید در زندگی‌مان شکل بگیرد و یا یک عادت قدیمی فراموش شود. این افسانه ۲۱ روز احتمالاً برگرفته از کتاب سایبرنتیک روان، راهکاری جدید برای بهره‌گیری بیشتر از زندگی، اثر دکتر مکسول مالتز است؛

اما هال الرود، نویسنده کتاب معجزه سحرخیزی معتقد است که می‌توان با بهره‌گیری از یک رویکرد مناسب، هر عادتی را در ۳۰ روز تغییر داد. طبق نظر هال الرود، ما باید با تقسیم یک قالب زمانی ۳۰ ‌روزه برای به‌کارگیری یک عادت مثبت جدید (یا کنار گذاشتن یک عادت منفی قدیمی) به سه مرحله زمانی ۱۰ ‌روزه، شروع کنیم:

(روزهای اول تا دهم) مرحله اول: تحمل‌ناپذیر

ده روز نخست به‌کارگیری یک عادت جدید و یا خلاص شدن از شر یک عادت قدیمی می‌تواند تقریباً غیرقابل‌تحمل باشد. هرچند روزهای ابتدایی ممکن است آسان و حتی هیجان‌انگیز باشد (چون چیز جدیدی است) اما به‌محض محو شدن تازگی این کار، واقعیت نمایان می‌شود؛ از آن متنفر می‌شوید. برایتان دردناک است و دیگر جذابیتی ندارد.

(این ده روز غیرقابل‌تحمل موقتی است)

(روزهای یازدهم تا بیستم) مرحله دوم:  ناخوشایند

پس از ده روز اول (سخت‌ترین مرحله) وارد ده روز دوم می‌شوید که به‌مراتب آسان‌تر است. در این ده روز به عادت جدیدتان خو می‌گیرید و رویکرد مثبت و اطمینان‌بخشی درباره‌ مزایای این عادت جدید در شما شکل می‌گیرد؛ هرچند روزهای یازدهم تا بیستم غیرقابل‌تحمل نیستند، اما هنوز هم ناخوشایند و نیازمند انضباط و تعهداتی از جانب شما هستند.

(روزهای بیست‌ویکم تا سی‌ام) مرحله سوم:  توقف‌ناپذیر

برخی از کسانی که تا اینجا پیش‌آمده‌اند اشتباه دردناکی را مرتکب می‌شوند: پذیرش نظر رایج کارشناسانی که مدعی شکل‌دهی به یک عادت جدید، طی ۲۱ روز هستند.

این کارشناسان تا حدودی درست می‌گویند. برای شکل‌دهی به یک عادت جدید ۲۱ روز زمان (دو مرحله اول) لازم است؛ اما مرحله ده روزه‌ی سوم برای تقویت این عادت جدید ضروری است. ده روز پایانی زمانی است که جایگاه این عادت در وجود شما مستحکم می‌شود و از انجام آن لذت می‌برید.

در این دوره افتخار می‌کنید که تا این مرحله پیش‌آمده‌اید. جایی که تحول حقیقی به وجود می‌آید و عادت جدید بخشی از هویت شما می‌شود.

تحقیقات جدید در مورد مدت‌ زمان ایجاد یک عادت

طبق تحقیقات دانشگاه یو.سی.اِل انگلستان، کل تمرین ۶۶ روز طول می‌کشد. ۶۶ روز تمرین برای اینکه یک عادت جدید برای خودتان ایجاد کنید.

همان‌طور که گفتم، متخصصان در مورد این عدد اختلاف نظر دارند و برای شکل‌گیری یک عادت جدید و یا فراموشی یک عادت قدیمی، ۲۱، ۳۰ و حتی ۹۰ روز توصیه می‌کنند. هرچند جدیدترین یافته‌ها در این مورد حاکی از این هست که ۶۶ روز برای شکل‌دهی به یک عادت جدید زمان لازم است.

راز موفقیت

چون ۹۵ درصد کارهایی که انجام می‌دهید، مثبت یا منفی، بر اساس عادت‌هایتان تعیین می‌شوند، رمز و راز ساختن آینده‌ای بهتر برای خود این است که عادت‌های جدیدی را برای خودتان به وجود آورید که با شخصیتی که می‌خواهید باشید و چیزهایی که می‌خواهید انجام دهید، سازگار باشد.

واقعیت این است که عادت‌های بد، خیلی راحت شکل می‌گیرند؛ ولی خیلی سخت می‌شود با آن‌ها زندگی کرد. عادت‌های خوب، سخت شکل می‌گیرند ولی خیلی راحت می‌شود با آن‌ها زندگی کرد.

کشف فوق‌العاده این است که وقتی شما یک عادت جدید، مثبت و باکیفیت به وجود می‌آورید، این عادت، خیلی زود، آسان و خودکار می‌شود. حتی به خاطر احساس شادی و رضایت شخصی که عادت جدید به شما می‌دهد، برگشتن به عادت منفی سخت‌تر هم می‌شود.

۶ مرحله ساخت عادت از زبان برایان تریسی

چطور می‌توانید یک عادت جدید و مثبت به وجود آورید؟ به همان شیوه‌ای که یک عادت منفی قدیمی را ایجاد کرده بودید؛ یعنی از طریق تمرین و تکرار. فرمولش این است:

۱. در هر زمان یک عادت به وجود آورید.

با یک مورد ساده شروع کنید، یک عادت موفق آدم‌های برتر، مثل وقت‌شناسی.

۲. تصمیم بگیرید می‌خواهید از الان به بعد وقت‌شناس باشید.

این را به یاد داشته باشید که عادت‌ها رفتارهایی هستند که دائماً تکرار می‌شوند و تمایل دارند که به‌صورت ناخودآگاه و ناآگاهانه انجام شوند. بااین‌وجود در کیفیت زندگی ما نقش مهمی را ایفا می‌کنند. پس اگر می‌خواهید کیفیت زندگی‌تان را بالا برده و به خواسته‌هایتان دست یابید، ضروری است که خالق عادت‌های خودتان باشید.

۳. یک جمله تأکیدی مثبت به وجود آورید که به عنوان عادت جدیدی که همین حالا آن را دارید، تعبیر شود.

مثلا چیزی بگویید مثل اینکه «من در مورد هر جلسه و قراری وقت‌شناس هستم».

این را بارها و بارها مثل یک شعار تکرار کنید تا وقتی ذهن ناخودآگاهتان آن را مثل یک دستور قبول کند. به محض اینکه ذهن ناخودآگاهتان این دستورالعمل جدید را قبول می‌کند، متوجه می‌شوید وقت‌شناس‌تر شده‌اید و درواقع از این تجربه لذت می‌برید.

۴. خودتان را مثل اینکه همین حالا هم عادت وقت‌شناسی را دارید، تجسم کنید.

تصویر ذهنی روشنی از خودتان به وجود آورید که دقیقاً مثل شخصی رفتار می‌کنید که دوست دارید در آینده باشید. یادتان باشد: تمام پیشرفت‌ها در عملکرد شخصی با پیشرفت در تصاویر ذهنی که می‌سازید، شروع می‌شود.

۵. جوری عمل کنید مثل اینکه همین حالا عادتی را که در نظرتان است، دارید.

بپرسید: «اگر من یکی از وقت‌شناس‌ترین آدم‌های دوروبرم بودم، چطور رفتار می‌کردم؟» جوری رفتار کنید که فکر می‌کنید بقیه آدم‌های وقت‌شناس رفتار می‌کنند. وانمود کنید شما همین حالا هم کسی هستید که قصد دارید باشید.

۶. احساس غرور، شادی و کنترل نفسانی را در خودتان به وجود آورید که اگر همیشه وقت‌شناس بودید، می‌داشتید.

احساساتی مثل غرور، اعتماد به نفس و احترام به خود، عادت و رفتار را به صورت عمیق‌تر در ذهن ناخودآگاه شما مدیریت می‌کنند و عادت‌های جدید شما را به صورت خودکار، سریع‌تر و آسان‌تر پیش می‌برند.

۶ راهکار برای ایجاد عادات خوب از زبان دارن هاردی

ایجاد عادت‌های خوب روشی کاملاً حساب‌شده دارد. همانند این است که بخواهید درخت سیبی را بکارید. شما باید ابتدا دانه را بکارید، سپس به خوبی آن را آبیاری کنید و در ادامه باید از آن نهال مراقبت کنید تا در نهایت به درخت سیب دست یابید. ایجاد عادتی مثبت هم دقیقاً به همین صورت است. به زمان و پشتکار احتیاج دارد.

محققان به این نتیجه رسیده‌اند برای این‌که بتوانید رفتاری را به عادتی تبدیل کنید که آن را به صورت ناخودآگاه انجام می‌دهید باید حدود ۳۰۰ بار آن را تکرار کنید که این یعنی چیزی حدود یک سال طول می‌کشد تا رفتاری به عنوان عادت در وجود شما نهادینه شود. البته اگر بتوانید رفتاری را به مدت ۲۱ روز ادامه دهید شانس زیادی دارید که آن رفتار به یک عادت همیشگی تبدیل شود.

اگر تصمیم دارید عادتی خوب را در خود ایجاد کنید حتماً حداقل یک‌بار در روز آن را انجام دهید، در این صورت شانس موفقیت شما بسیار زیاد می‌شود. در ادامه، لیستی از بهترین راهکارها برای ایجاد عادات مثبت را از زبان دارن هاردی آورده‌ام:

۱. عادت جدیدتان را با سبک زندگی‌تان وفق دهید.

یکی از مهم‌ترین اصولی که باید برای ایجاد یک عادت جدید رعایت کنید این است که آن عادت را باید به گونه‌ای با زندگی خود سازگار کنید. اگر می‌خواهید عادت ورزش کردن را در خود ایجاد کنید هرگز در باشگاهی ثبت‌نام نکنید که چند ده کیلومتر با محل زندگی شما فاصله دارد. باید باشگاهی را انتخاب کنید که در اطراف خانه شما قرار دارد. اگر تصمیم دارید وزن کم کنید مطمئن باشید که در یخچال و کمدهای آشپزخانه غذاهای نامناسبی وجود نداشته باشند؛ زیرا این غذاهای نامناسب مانند شیرینی و شکلات در هنگام گرسنگی اولین گزینه‌های انتخابی شما خواهند بود. به جای آن در کمدها و یخچالتان غذاهای سالم نگه‌داری کنید.

۲. به فکر جایگزین کردن و اضافه کردن عادت جدید باشید.

طبق این اصل به طور مثال شما چیزی از رژیم غذایی خود حذف نمی‌کنید بلکه یا جایگزین می‌کنید و یا اضافه می‌‌کنید. این موضوع باعث می‌شود این ذهنیت در شما ایجاد نشود که قرار است از چیزی محروم شوید. می‌خواهید همبرگر و شکلات نخورید؟ به چیزهایی فکر کنید که می‌توانید جایگزین آن‌ها کنید، همانند سالاد، سبزیجات بخارپز. به جای تمرکز کردن بر روی چیزهایی که می‌خواهید آن‌ها را حذف کنید به چیزهایی بیندیشید که می‌توانید آن‌ها را اضافه کنید.

به این فکر کنید که چه عادت مثبتی را می‌توانید به زندگی‌تان اضافه کنید تا به صورت خود‌به‌خود عادت بد شما فراموش شود.

۳. عادتی را که می‌خواهید در خود ایجاد کنید با دیگران در میان بگذارید.

یکی از روش‌ها برای اینکه بتوانید برای ایجاد عادت جدید در خود تعهد ایجاد کنید این است که به خانواده و دوستان خود بگویید که می‌خواهید عادتی بد را ترک کنید یا عادتی جدید را در خودتان به وجود بیاورید.

برای مثال اگر می‌خواهید عادت سیگار کشیدن را ترک کنید یا اگر می‌خواهید عادت مطالعه کردن را در خود ایجاد کنید، به دیگران بگویید که می‌خواهید این کار را انجام دهید. در این‌صورت فشار مثبتی روی شما اعمال خواهد شد تا شما بتوانید راحت‌تر عادتِ بد مورد نظرتان را ترک کرده یا اینکه عادت مثبت جدیدی ایجاد کنید.

۴. در مسیر موفقیت با یک دوست همراه شوید.

در مسیر موفقیت هیچ‌چیز قدرتمندتر از دو دوست نیست که دست در دست هم دارند و می‌خواهند چیزی را محقق کنند. اگر می‌خواهید احتمال موفقیت خود را بالا ببرید یک همراه پیدا کنید. کسی که وقتی وسوسه می‌شوید به سمت عادت بد خود بازگردید به شما گوشزد کند. به شما پیشنهاد می‌کنم برای پیاده‌روی، رفتن به باشگاه و هدف‌های دیگرتان همراهی را پیدا کنید.

۵. رقابت سالم

برای ایجاد یک عادت جدید هیچ‌ چیز همانند یک رقابت سالم کارساز نیست. دکتر آز می‌گوید: «اگر مردم هر روز هزار قدم بیشتر بردارند زندگی آن‌ها دچار تحولی بنیادی می‌شود.» با توجه به این حرف ویدیو پلاس مسابقه‌ای به راه انداخت که در آن توسط قدم سنج، گام‌های شرکت‌کنندگان را می‌شمرد تا کسی که بیشترین قدم را برداشته است به عنوان برنده شناخته شود.

در جریان این مسابقه کسانی که تا دیروز حاضر نبودند برای سلامتی‌شان یک گام بردارند، روزانه چند کیلومتر پیاده‌روی می‌کردند. به‌طوری‌که میزان قدم‌ها بسیار زیاد شده بود. به‌محض این‌که رقابت به پایان رسید اُفت شدیدی در میزان پیاده‌روی شرکت‌کنندگان ایجاد شد و دوباره با شروع رقابت آمار دوباره بالا می‌رفت. درواقع تمام چیزی که برای روشن نگه داشتن موتور آن‌ها لازم بود کمی حس رقابت بود.

ببینید چگونه می‌توانید برای ایجاد عاداتی مثبت بین دوستان و همکاران خود رقابتی دوستانه ایجاد کنید. این حس رقابت می‌تواند به عنوان سوختی برای ایجاد عادت جدید در شما باشد.

۶. کمی خوش بگذرانید.

در طول مسیر دستیابی به اهدافتان باید زمان‌هایی را به جشن گرفتن و کمی خوش‌گذرانی اختصاص دهید. باید هر هفته و یا هر ماه به خاطر تلاش و کوشش‌تان به خود پاداش‌ها و جایزه‌هایی هرچند کوچک بدهید. این جایزه می‌تواند صرفاً تماشای فیلم موردعلاقه‌تان باشد و یا جایزه‌های بزرگ‌تری مانند صرف شام در یک رستوران مجلل.

همین حالا شروع کنید

همین حالا لیستی از عاداتی را که دوست دارید توسعه‌شان دهید بنویسید؛ سپس با یک مورد ساده شروع کنید، یک عادت موفق آدم‌های برتر، مثل وقت‌شناسی. در گام بعدی، فقط کافی است تصمیم بگیرید و به مدت حداقل ۳۰ روز بر روی عادت جدیدتان کار کنید تا به عادت همیشگی‌تان تبدیل شود. هیچ‌وقت استثناء قائل نشوید. هر روز عادت جدیدتان را انجام دهید تا در نهایت، آسان و خودکار شود. بعد، سراغ عادت بعدی بروید.

برچسب ها :